Ethereum Nedir Ve Nasıl Çalışır?
Ethereum ilk olarak Ethereum'u tasarlayan kişi olarak tanınan Vitalik Buterin tarafından , 2014 yılında teknik bir inceleme olarak yayınladı. Daha sonra ise 2015 yılında Blockchain yazılım şirketi ConsenSys'in kurucusu Buterin ve Joe Lubin tarafından başlatıldı. Asıl amaç Bitcoinin aksine ölçeklenebilir, programlanabilir, güvenli ve merkeziyetsiz bir oluşum kurmaktı ve büyük bir çoğunlukla bunu başararak hem bilinirlik hem de piyasa değeri olarak 2. sıraya oturdular.
Ethereum herkesin etkileşimde bulunabileceği , merkeziyetsiz uygulamalar oluşturmasına olanak tanır. Birçok endüstrinin aktif olarak faaliyet gösterdiği ve günlük hayatlarımızı nasıl kolaylaştırabileceklerini fikrine dayanan teknolojiler yaratan geliştiricilerin ve işletmelerin tercih ettiği bir ağdır. Kullanıcılara Merkeziyetsiz finans (DeFi) uygulamaları, aracı kurumlar , borsalar veya bankalar gibi finansal aracılara doğrudan bağlı olmayan araçlar sağlar. Bu, kripto para varlıklarına karşılık borç almayı veya bunları faiz karşılığında ödünç vermeyi kolaylaştırır. Kısaca Ethereum bir finans kurumunun yapabileceği birçok şeyi daha üst seviyede güvenli, merkeziyetsiz ve açık kaynaklı olarak yapabilir. Ethereum ayrıca kullanıcıların , görüntüler, videolar gibi dijital varlıklara bağlanabilen tokenler olan, değiştirilemez tokenler (NFT'ler) oluşturmasına ve takas etmesine de olanak tanır. Sadece her yıl milyonlarca dolar paranın döndüğü Nft ve DeFi sektörünün ana pasta payı Ethereum ağına aittir.
Nasıl Çalışır?
Ethereum, akıllı sözleşmelerin (smart contratlar) ve merkeziyetsiz uygulamaların (DApp'ler) herhangi bir kesinti, sahtekarlık, müdahale veya sansür olmadan oluşturulup çalıştırılmasına olanak tanıyan merkeziyetsiz bir blockchain platformudur. Bu yüzden Proof of Stake 'PoS' teknolojisini kullanır.
Ethereum, Proof of Stake (PoS) ile kendisini güvence altına almak için stake edilmiş kripto para birimini kullanan bir ağdır. Her validatorun, fikir birliğine katılabilmek için ağda ETH'den oluşan bir güvenlik depozitosunu "kilitlemiş" olması gerekir. Kriptoyu teminat olarak kullanarak node'leri düzgün davranmaya zorlar ve ağın güvenli kalmasına yardımcı olur.
Node: Ethereum, node adı verilen bilgisayarlardan oluşan bir ağ tarafından desteklenmektedir. Bu node'ler, işlemlerin doğrulanması ve işlenmesinden ve Ethereum blok zincirinin bir kopyasının saklanmasından sorumludur.
Hesaplar: Ethereum ağındaki her kullanıcının bir hesabı vardır. Bu hesaplar ETH (Ethereum'un yerel kripto para birimi) gönderip almak ve akıllı sözleşmelerle etkileşimde bulunmak için kullanılabilir.
Transactions: İşlemler(transactions), hesaplar arasında ETH ve veri göndermek için kullanılır. İşlemler bloklar halinde bir araya getirilir ve bunlar daha sonra Ethereum blokchain' ine eklenir.
Smart Contrat: Akıllı sözleşmeler, alıcı ve satıcı arasındaki anlaşmanın şartlarının doğrudan kod satırlarına yazıldığı, kendi kendini yürüten sözleşmelerdir. Kod ve içerdiği anlaşmalar dağıtılmış, merkeziyetsizbir blockchain ağı üzerinde mevcuttur. Akıllı sözleşmeler, merkezi bir otoriteye, yasal sisteme veya harici yaptırım mekanizmasına ihtiyaç duymadan farklı, anonim taraflar arasında güvenilir işlemlerin ve anlaşmaların yapılmasına olanak tanır.
Validator: Ethereum blok zincirinde işlemleri doğrulamak ve yeni blokları eklemekten sorumlu olan bir katılımcıdır. Validatorlar, Ethereum ağının güvenliğini ve bütünlüğünü sağlamak için kritik bir rol oynarlar. Validator olmak için, bir kullanıcının en az 32 ETH'yi stake etmesi gerekir. Stake edilen ETH, validator'in doğrulama sürecini güvence altına almak için bir teminat görevi görür. Validator'ler, doğruladıkları her blok için ödül olarak ETH kazanırlar.
Ethereum Ağının Özellikleri Nelerdir?
Herkes için bankacılık
Herkesin finansal hizmetlere erişimi yoktur. Ancak Ethereum'a ve onun üzerine inşa edilen borç verme, borç alma ve tasarruf ürünlerine erişmek için ihtiyacınız olan tek şey bir internet bağlantısıdır.
Açık bir internet
Herkes Ethereum ağıyla etkileşime girebilir veya üzerinde uygulamalar oluşturabilir. Bu, birkaç mega şirket tarafından kontrol edilmek yerine, kendi varlıklarınızı ve kimliğinizi kontrol etmenize olanak tanır.
Eşler arası ağ
Ethereum, dijital varlıkları doğrudan diğer insanlarla koordine etmenize, anlaşmalar yapmanıza veya aktarmanıza olanak tanır. Aracılara güvenmenize gerek yok
Sansüre dayanıklı
Hiçbir hükümet veya şirketin Ethereum üzerinde kontrolü yoktur. merkeziyetsizyönetim, herhangi birinin sizin ödeme almanızı veya Ethereum'daki hizmetleri kullanmanızı engellemesini neredeyse imkansız hale getirir.
Ticari garantiler
Müşteriler, fonların yalnızca üzerinde anlaşmaya varılan tutarı sağlamanız durumunda el değiştireceğine dair güvenli ve yerleşik bir garantiye sahiptir. Aynı şekilde geliştiriciler de kuralların kendileri için değişmeyeceğinden emin olabilirler.
Şekillendirilebilir ürünler
Tüm uygulamalar, ortak bir küresel durumla aynı blok zinciri üzerine inşa edilmiştir; bu, birbirlerini inşa edebilecekleri anlamına gelir. Bu, daha iyi ürünlere, deneyimlere ve uygulamaların güvendiği araçları hiç kimsenin kaldıramayacağına dair güvencelere olanak tanır.
Bitcoin Ve Ethereum Arasındaki Farklar
Her ne kadar devamlı kıyaslansa da, Ethereum ve Bitcoin tamamen farklı hedeflere sahip iki ayrı projedir. Bitcoin, blockchain denilen dağıtılmış bilgisayarlar ile desteklenmiş ve bunun üzerine kurulan ilk kripto para ve para transfer sistemidir.
Ethereum, Bitcoin’in ardındaki teknolojiyi alıp kapasitesini ciddi derecede genişletti. Kendine ait internet tarayıcısı, kodlama dili ve ödeme sistemine sahip bütün bir ağ. En önemlisi de, Ethereum kendi ağında kullanıcıların merkeziyetsiz uygulamalar oluşturmasına olanak sağlıyor. Bu uygulamalar tamamen yeni fikirler veya mevcut konseptlerin merkeziyetsiz versiyonları olabilir. Bu temel olarak aracıyı ve üçüncü şahıslara dair tüm harcamaları da ortadan kaldırıyor.
Teknoloji
Bitcoin ve Ethereum farklı türde blockchain teknolojisi kullanır.
Bitcoin, madencilerin işlemleri doğrulamak ve bunları blok zincirine eklemek için karmaşık matematik problemlerini çözdüğü Proof-of-Work (PoW) (Bu süreç önemli miktarda hesaplama gücü ve enerji gerektirir.)
Ethereum ise PoW ile başladı ancak Ethereum 2.0 yükseltmesi ile Proof-of-Stake (PoS) adı verilen bir yönteme geçiş yaptı. PoS'ta doğrulayıcılar, ellerinde bulundurdukları ve teminat olarak 'hisse etmeye' hazır oldukları kripto para miktarına göre yeni bir blok oluşturmak üzere seçilir. PoW'a göre enerji açısından daha verimli bir yöntemdir.
Ölçeklenebilirlik
Bitcoin pek ölçeklenebilir değildir. Bu, ağın saniyede yalnızca sınırlı sayıda işlemi (en fazla saniyede 7 civarında) işleyebileceği anlamına gelir.
Ethereum ise Proof-of-Stake konsensüs mekanizması daha ölçeklenebilir, saniyede 30'a kadar işlem gerçekleştirebilir ancak aynı zamanda ölçeklenebilirlik sorunlarıyla da karşı karşıyadır.
Arz
Bir kripto para biriminin arzı, şimdiye kadar yaratılmış ve yaratılabilecek toplam token sayısını ifade eder. Bitcoin'in sınırlı arzı 21 milyon tokendır.
Buna karşılık, Ethereum'un maksimum arz sınırı yoktur
Kullanım örnekleri
Bitcoin'in birincil kullanım durumu dijital paradır. Birçoğu bunu 'dijital altın' olarak görüyor; bir değer deposu ve geleneksel finansal piyasa dalgalanmalarına karşı bir koruma. Öncelikle dijital para birimi veya değer deposu olarak kullanılır.
Ancak Ethereum, yerleşik akıllı sözleşme işlevselliği nedeniyle daha geniş kullanım alanlarına sahiptir. Akıllı sözleşmeler esasen merkeziyetsiz programlardır. Bu işlevsellik, Ethereum'u , geleneksel finansın güvenilir üçüncü taraflara ihtiyaç duymadan geleneksel finansal sistemleri yeniden yaratmayı amaçlayan Merkeziyetsiz Finans (DeFi) hareketinin omurgası haline getiriyor .