Web3 Nedir?
Web3, merkezi olmayan ve kullanıcılara veri sahipliği ve kontrolünü veren bir internet sürümüdür. Geleneksel web, merkezi otoritelere (şirketlere ve hükümetlere) güvenmektedir. Bu, kullanıcıların verilerinin ve varlıklarının bu otoriteler tarafından kontrol edilmesi anlamına gelmektedir. Web3, blok zinciri teknolojisi ve akıllı sözleşmeler gibi teknolojileri kullanarak bu merkezileşmeyi ortadan kaldırmayı amaçlamaktadır.
Web1: İnternetin varolması
Genellikle Web1 olarak anılan internetin ilk günleri, çevrimiçi iletişim için temel altyapının geliştirilmesiyle karakterize edildi. İnternetin doğuşu, ABD hükümetinin ARPANET'inin ilk mesajını gönderdiği 1969 yılına kadar izlenebilmektedir. Ancak, kullanıcıların statik web sayfalarında gezinmesine olanak tanıyan HTML ve URL'ler gibi teknolojiler sayesinde World Wide Web(www)'in ortaya çıkışı 1991 yılına kadar gerçekleşmedi. Bu dönemde öncelikle bilgi transferi ve tüketimine odaklanılmıştır.
Web2: Gelişen İnternet
Web2 veya Web 2.0, etkileşim ve kullanıcı tarafından oluşturulan içerik çağını başlattı. Facebook, Twitter ve YouTube gibi platformlar bu aşamayı tanımlayarak insanların çevrimiçi içerik oluşturmasına, paylaşmasına ve etkileşimde bulunmasına olanak sağladı. Web2 ayrıca Google, Facebook ve Amazon gibi hedefli reklamcılık yoluyla kullanıcı verilerinden para kazanan güçlü teknoloji devlerinin ortaya çıkışına da tanık oldu. Birkaç şirketin çevrimiçi ortama hakim olmasıyla, demokratikleşmiş bir web vaadi, merkezileşme gerçeğiyle karşılandı.
Web3'e girin: İnternetin Yükselişi
İnternetin evrimindeki en son aşama olan Web3, genellikle internetin orijinal merkezi olmayan yönetim vizyonuna bir geri dönüş olarak lanse edilir. Onun çekirdeğinde, Web3, tek bir sunucu yerine bilgisayarlardan oluşan bir ağ tarafından barındırılan dağıtılmış bir defter olan blockchain teknolojisine dayanır. Bu blockchain tabanlı web, bilginin saklanma, paylaşılma ve sahiplenilme biçiminde devrim yaratmayı amaçlıyor.
Web3 savunucuları, bu yeni paradigmanın birkaç temel avantaj sunduğunu öne sürüyor:
Gizlilik ve Sahiplik
Web3, merkezi otoritelere güvenmemektedir. Bu, kullanıcıların verilerinin ve varlıklarının kendi kontrollerinde olduğu anlamına gelmektedir kısacası Web3 çevrimiçi kimlikleri ve değişmez sahiplik kayıtlarını korumak, sansür ve merkezi kontrol riskini azaltmak için şifrelenmiş cüzdanlar vaat ediyor. Bu, kullanıcıların kendi verilerini ve varlıklarını nasıl kullanacağına karar verebilecekleri anlamına gelmektedir.
Topluluk Yönetişimi
Web3 şeffaf ve açık kaynaklı bir sistemdir. Bu, kullanıcıların sistem hakkında bilgi edinebileceği ve ona katkıda bulunabileceği anlamına gelmektedir. Merkezi olmayan özerk kuruluşlar (DAO'lar), merkezi karar alma mekanizması olmadan çalışır ve üyelerin önemli konularda oy kullanmasına ve kararları kod aracılığıyla yürütmesine olanak tanır.
Tokenleştirilmiş Sahiplik
Tokenların ve ortak mülkiyetin tanıtılması, odağı ürün olarak kullanıcılardan paydaş olarak kullanıcılara kaydırır. Kullanıcılar artık veri çıkarma amaçlı bir meta değil, ağda pay sahibi olan sahiplerdir.
Finans
Web3, merkezi olmayan finans (DeFi) uygulamalarına olanak tanıyarak kullanıcıların finansal işlemlerini daha kontrollü bir şekilde gerçekleştirmesini sağlayabilir. DeFi nin merkeziyetsiz yapısı sayesinde kullanıcılar herhangi bir aracı kurum veya 3. kişiler olmadan düğer kulanıcılar üzerinden takas işlemleri yapabilir ve ticaret gerçekleştirebilirler.
Yaratıcılık Ve Eğitim
Web3, kullanıcıların kendi içeriklerini oluşturmasına ve paylaşmasına olanak tanıyarak yaratıcılığı teşvik edebilir hatta Web3, açık kaynaklı ve ücretsiz eğitim kaynaklarına erişim sağlayarak eğitime erişimi demokratikleştirebilir
Uygulamada Web3
NFT'ler ve Ötesi Web3 halihazırda çeşitli uygulamaların ortaya çıkmasına neden oldu; NFT'ler (değiştirilemez tokenlar) bunun başlıca örneği olarak ortaya çıkıyor. Benzersiz dijital varlıkların sahipliğini temsil eden NFT'ler, sanatçıların, yaratıcıların ve yatırımcıların aktif olarak katıldığı 41 milyar dolarlık bir pazar haline geldi.
Web3 aynı zamanda küresel finansal sistemi yeniden şekillendirmeyi, dikkat çekmeyi ve Kongre'de lobi çalışmalarını amaçlayan merkezi olmayan finans (DeFi) projelerini de içeriyor. Web3 ile birlikte ortaya çıkan bu yeni nesil uygulamalar bize Web3' ün yaratığı yeniliklere katılmaya zorluyor.
Siber güvenlik
Web3, blok zinciri teknolojisi sayesinde daha güvenli bir sistemdir. Bu, kullanıcıların verilerinin ve varlıklarının daha iyi korunacağı anlamına gelmektedir.
Web3'ü Çevreleyen Zorluklar ve Şüphecilik
Web3'ü çevreleyen heyecana rağmen, çeşitli zorluklar ve şüpheler mevcut Eleştirmenler, Web3'ün spekülasyonları körüklediğini ve zenginliği zaten varlıklı olanlar arasında daha da yoğunlaştırdığını iddia ediyor. Arzın önemli bir kısmına sahip olan Bitcoin sahiplerinin %0.1'i adalet konusunda endişelere yol açıyor.
Web3'ün Geleceği
Web3, henüz emekleme aşamasındadır. Ancak, Web3'ün potansiyeli, internetin geleceğini şekillendirme potansiyeline sahiptir. Web3, kullanıcılara daha fazla özgürlük ve kontrol sağlayarak interneti daha demokratik ve adil bir hale getirebilir.